Libri Feudorum
Title
Libri Feudorum
Price
€ 64,99
ISBN
9789462983038
Format
Hardback
Number of pages
188
Language
Dutch
Publication date
Dimensions
16.8 x 23 cm

Libri Feudorum

The following text is not available in English and will be shown in Dutch.
Na de Bijbel heeft sedert de late Middeleeuwen geen boek zoveel vormende kracht uitgeoefend op het recht en de samenleving als het CORPUS IURIS CIVILIS. Honderden jaren heeft de wetgeving van de Oost-Romeinse keizer Justinianus (527-565) in Europa een allesoverheersende invloed gehad op het recht in Europa in de breedste zin van het woord: op de rechtsgeleerde wetenschapsbeoefening, op de rechtspraak, op de vorming van bestuursnormen, en tenslotte op de structuur van de civielrechtelijke wetgevingen die in de 18e en 19e eeuw in Europa tot stand kwamen.

Tot de standaardtekst van het Corpus iuris civilis behoorde, behalve de Middeleeuwse Latijnse versie van de Novellen - het Authenticum - ook een authentieke compilatie van teksten die betrekking hebben op de toen actuele leenrechtelijke verhoudingen in Lombardije. Deze Libri feudorum of Consuetudines feudorum bestonden uit enkele samengegroeide leenrechtelijke verhandelingen, regionale costumen en wetten, afkomstig van Duitse keizers. Deze enigszins chaotisch opgebouwde verzameling, geconcentreerd op het Longobardisch leenrecht en uitspraken van het leenhof in Milaan, is in de gedaante van de z.g. Vulgaatversie in de loop van de 13e eeuw een vast bestanddeel geworden van het Corpus iuris civilis, eerst in de vele manuscripten die in omloop waren en na de uitvinding van de boekdrukkunst in de talloze drukken die tot diep in de 19e eeuw het licht zagen. In de Libri feudorum worden uiteenlopende aspecten van het leenrecht belicht. Aan de orde komen o.a. de uitgifte van land in leen, vragen rondom de investituur, de rechten en plichten van de leenheer en zijn vazal, de relatief sterke zakenrechtelijke positie van de leenman, de eed van trouw, de felonie, de erfrechtelijke en andere gevolgen van het overlijden van de bij de leenverhouding betrokken partijen en het, overigens beperkte, primaat van het regionale costumiere recht boven het Romeinse recht. Op dezelfde voet als de Romeinse componenten van het Corpus iuris civilis, zijn ook de Libri feudorum vanaf de late Middeleeuwen het voorwerp van wetenschappelijke studie geweest, eerst door glossering van de tekst, later door het schrijven van commentaren erop. De gelding van de Libri feudorum heeft zich niet zo sterk verbreid als die van de Romeinse bestanddelen. In Frankrijk kregen zij geen vaste voet aan de grond, in Noord-Italië, in de Duitse landen en in de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden hadden zij de facto subsidiaire gelding.

Voor het eerst wordt in een vele jaren omspannende onderneming het Corpus iuris civilis in het Nederlands vertaald en uitgegeven in een kolommeneditie, waarin de Griekse c.q. Latijnse en de Nederlandse tekst naast elkaar zijn gezet. Ook dit laatste deel richt zich tot juristen, historici, classici, theologen en allen die zich betrokken voelen bij de antieke en middeleeuwse grondslagen van ons recht en daarmee van onze cultuur en samenleving. De tweetalige editie van het Corpus iuris civilis beoogt een dieper begrip te kweken voor de groeiende unificatie van het recht in Europa door zicht te bieden op de rechtseenheid zoals deze in het recente verleden heeft bestaan op grond van het Romeinse recht. Tenslotte is zij bedoeld als een barrière tegen het geleidelijk verbleken van het besef van de betekenis van de Justiniaanse codificatie als fundament onder de rechtscultuur in vrijwel alle landen in het Avondland.
Editors

Jop Spruit

Job Spruit is emeritus hoogleraar historische ontwikkeling van het recht aan de Universiteit Utrecht en zoon van Henk Spruit